Cháu Võ Khánh Đang bị xuất huyết não do bị u não có dị dạng mạch máu. Không thể mổ vì u nằm quá sâu, gia đình đành chờ ngày thần chết mang cháu đi. Nhưng sau một năm xạ trị, khối u đã hoàn toàn biến mất.
Cháu Đang (12 tuổi, quê Đồng Tháp) bị dị dạng mạch máu bẩm sinh. Mỗi lần bị xuất huyết não, cháu lại được gia đình đưa vào bệnh viện tỉnh cho qua cơn nguy kịch rồi về. Căn bệnh khiến Đang hay bị động kinh và yếu nửa người. Thế nhưng số phận đã mỉm cười với cháu vào năm 2003 khi gia đình được biết về một phương pháp mới: xạ trị. Sau một năm áp dụng phương pháp này, hình ảnh khối u não biến mất; các dấu hiệu sinh học đều phục hồi rất tốt. Hiện cháu đã khỏe gần như bình thường, đi học trở lại.
Võ Khánh Đang là một trong gần 800 bệnh nhân u não đã được cứu chữa bằng phương pháp xạ trị tại bệnh viện Chợ Rẫy TP HCM. Phó giáo sư Trương Văn Việt, Giám đốc bệnh viện, cho biết, phương pháp này ưu việt hơn hóa trị hay phẫu thuật vì tia xạ. Với hệ thống máy gia tốc tuyến tính trang bị thêm máy chiếu X-Knife chuyên dùng trong xạ trị u não, bác sĩ có thể chiếu chính xác chùm năng lượng phóng xạ vào khối u để tiêu hủy nó một cách an toàn, kể cả khi u nằm ở những nơi mà dao mổ không "đụng" đến được. Với những bệnh nhân có u não nằm quá sâu hoặc thuộc loại dị dạng mạch máu nên không thể phẫu thuật, phương pháp xạ trị trở thành vị cứu tinh.
Trước đây, phương pháp hữu hiệu nhất để chữa u não là phẫu thuật, nhưng rất khó cắt bỏ hoàn toàn khối u ở não. Nếu loại bỏ hết khối u, bác sĩ sẽ phải cắt bỏ các mô thần kinh trên diện rộng, ảnh hưởng đến hoạt động thần kinh của nhiều cơ quan khác. Tỷ lệ thành công chỉ khoảng 50%. Một số ca mổ thành công nhưng do không có biện pháp điều trị hỗ trợ hậu phẫu nên không mang lại kết quả như mong muốn. Chính vì vậy, nếu một bệnh nhân u não có thể chữa bằng một trong 2 cách, xạ trị và phẫu thuật thì các chuyên gia khuyên nên chọn xạ trị vì phương pháp này an toàn hơn, ít biến chứng, không xâm lấn mà hiệu quả cao hơn.
Bác sĩ Lê Tuấn Anh, Phó khoa Ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy TP HCM, cho biết, với các thiết bị hiện tại, phương pháp xạ trị chắc chắn sẽ chữa khỏi các loại bướu não lành tính như u tuyến yên, u tuyến tùng, u màng não. Một số loại u ướu ác tính cũng có thể điều trị khỏi như: u sao bào, u thần kinh đệm, u nguyên tủy bào. Thực tế cho thấy, u lành tính nhất định sẽ khỏi hẳn; còn u ác tính có tỷ lệ khỏi hẳn thấp hơn. Nhưng ngay cả với các trường hợp quá nặng, việc xạ trị cũng giúp kéo dài và nâng cao chất lượng cuộc sống, giúp bệnh nhân thoát khỏi những triệu chứng như động kinh, liệt nữa người, đau đầu... triền miên.
Xạ trị chữa u não được áp dụng ở bệnh viện Chợ Rẫy từ cuối năm 2002 và đến nay chưa phát hiện trường hợp nào có biến chứng. Chi phí điều trị ở đây chỉ bằng 1/10 so với Singapore: mỗi lượt xạ trị khoảng 700.000 đồng; mỗi bệnh nhân phải trải qua khoảng 27-30 lượt, chi phí tổng cộng khoảng 24 triệu đồng. Bệnh nhân có bảo hiểm y tế sẽ chỉ phải trả 40%. Với những người chưa có điều kiện thanh toán, bệnh viện Chợ Rẫy cho phép ký nợ .
Bác sĩ Tuấn Anh cũng cho biết, bệnh viện Chợ Rẫy hiện là đơn vị duy nhất trong nước có máy chiếu X-Knife kết hợp cùng hệ thống máy gia tốc tuyến tính chuyên trị bệnh u não. Đây cũng là phương pháp hiện đại nhất hiện nay và chỉ mới được áp dụng ở một số quốc gia.
Theo thống kê của Hội ung thư Việt Nam, mỗi năm cả nước có thêm 1.000-1.500 bệnh nhân ung thư não mới được phát hiện. Trong đó, bệnh dị dạng mạch máu não luôn đông nhất. Do đó nhu cầu xạ trị u não trong nước là rất lớn.
Người bệnh u não thường bị liệt, tử vong đột ngột hoặc mắc chứng động kinh triền miên. Nếu là u lành, sự lớn lên của nó sẽ chèn ép dây thần kinh trung ương các cơ quan khác, chẳng hạn nếu ép thần kinh cơ quan hô hấp sẽ làm bệnh nhân ngừng thở, ép thần kinh tủy sống sẽ gây liệt người... Còn u não ác tính có tốc độ phát triển và mức độ xâm lấn nhanh, dễ cướp đi tính mạng người bệnh.
Nguy hiểm như vậy nhưng u não thường có triệu chứng không rõ ràng như: đau đầu, thân thể yếu đi, mờ mắt bình thường. Bệnh chỉ có thể phát hiện qua khám lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh. Do đó, u não được xếp vào loại bệnh nguy hiểm nhất đối với tính mạng con người.
Mỹ Lan
